De dag werd geopend door Iwein Borm,
voorzitter van het Thematisch Netwerk Financiën met een reflectie op menselijk
gedrag, eerdere hypes, eerdere crises en de relevantie hiervan voor de politiek
en regelgevers van nu en de onderwerpen op de Financiën dag.
Daarna volgde als hoogtepunt van de dag keynote
spreker Steven Maijoor, voorzitter van de European Securities and Markets
Authority (ESMA), de Europese 'waakhond' van de financiële markten. Maijoor
besprak de activiteiten van ESMA en de hedendaagse ontwikkelingen op Europese
financiële markten. Door de grote interpretatievrijheid van nationale
toezichthouders is er vaak geen gelijk speelveld, maar kiest de markt het land
met de meest ruime interpretatie. De angst bestaat dat EU-lidstaten na Brexit
de regels zodanig zullen interpreteren, dat het feitelijke werk vanuit Londen
gedaan zal worden, terwijl enkel de brievenbus elders zal staan. Volgens
Maijoor is de oplossing een grotere rol voor ESMA en minder
interpretatievrijheid voor nationale toezichthouders.
Vervolgens had het publiek de keuze uit
twee deelsessies. De eerste deelsessie behandelde de maatschappelijke rol van
beleggers. Roelof Salomons, hoofdstrateeg bij Kempen en hoogleraar
Beleggingstheorie, leidde de discussie. De meerderheid kon zich vinden in het
idee dat beleggers gezamenlijk een belangrijke maatschappelijke rol vervullen
in het richting geven aan lange termijn doelen, zoals de energietransitie. Salomons
legde daarbij het verschil tussen actieve en passieve beleggers bloot: waar
passieve beleggingen vertrouwen op "de markt", kunnen actieve
beleggers helpen die markt de juiste kant op te sturen. Door regelgeving of
andere factoren kunnen prikkels in het systeem ontstaan, die leiden tot een te
grote focus op korte termijn doelen. We hebben meer “beleggers met ballen”
nodig, om de juiste lange termijn doelen te kunnen bereiken en zo goed mogelijk
verder te komen als maatschappij.
De tweede deelsessie, in samenwerking
met TN EZI, behandelde de toekomst van Blockchain. Bart Brands, voorzitter van
de European Blockchain Foundation, gaf de voorzet. Brands is voorvechter
van de acceptatie van heldere regelgeving omtrent crypto's en blockchain. Waar
de zaal nog enigszins sceptisch stond tegenover de betrouwbaarheid van de
cryptomunt, betoogde Brands dat de munt wel degelijk voldoet aan de eisen van
een betaalmiddel, en dat het voor Nederland voordelig zou zijn om een positief
vestigingsklimaat voor cryptomunten te creëren.
Na een lunch in de zon, splitste het
publiek zich weer op voor twee interactieve deelsessies. De eerste behandelde
de toekomst van de Europese en Monetaire Unie (EMU) en werd geleid door Carlo
Trojan, voormalig Nederlands en Europees topambtenaar, en Caroline Nagtegaal, VVD-Europarlementariër.
Trojan bood het publiek de historische context van de EMU. Het project leidde
succesvol tot een gezamenlijke munt, maar bleek weeffouten te bevatten. Zo is
er te weinig convergentie tussen de lidstaten, is de naleving van de regels
gebrekkig, vormen de non-performing loans
(zoals in Italië) een groot probleem en is de governance van de Eurozone ontoereikend. Trojan benadrukte dat het
uitzetten van leden uit de Eurozone geen optie is. Nagtegaal betoogde dat het
beste hulpmiddel dat wij als EU aan falende landen als Italië kunnen bieden,
het aansporen tot hervormingen is. Dat zou de rol van de Europese Commissie
moeten zijn.
In de laatste deelsessie vouwde Adrian de Groot Ruiz het concept van
de True Price uiteen. De Groot Ruiz is directeur van de True Price Foundation, een
sociale onderneming die organisaties een platform biedt om ‘echte prijzen’ in
kaart te brengen. Prijzen in de winkel reflecteren niet de (negatieve)
externaliteiten van productie. De echte prijs is de kostprijs in de winkel,
plus negatieve milieu- of sociale effecten, zoals onderbetaling, kinderarbeid, CO2-uitstoot,
et cetera. Het doel van de True Price is niet om de prijs van producten in de
winkel te verhogen, maar om de negatieve impact van productie zo klein mogelijk
te maken. Dit betekent produceren en consumeren op een sociaal verantwoorde en
duurzame wijze. Over de True Price zal later dit jaar een expertsessie
georganiseerd worden.
De dag werd afgesloten met een Q&A met VVD-Tweede Kamerlid Roald van der Linde, welke stelde dat er over 10 jaar geen retailbanken meer zullen bestaan. In plaats van nostalgisch vasthouden aan het dure bankfiliaal en pinautomaat om elke hoek, moeten we vernieuwing omarmen. Daarna volgde de borrel, waar uitgepraat werd nagepraat over de vele interessante sessies!